www.wstipbud2011.fora.pl

ddaammiiaann91

Spoiwo budowlane – sproszkowany materiał, który zmieszany z wodą lub inną substancją ciekłą, a także pod wpływem gazów atmosferycznych, wiąże inne materiały, uzyskując cechy ciała stałego (twardniejąc).
Najpopularniejsze spoiwa budowlane to cement, wapno, gips. Można je podzielić następująco:
-spoiwa powietrzne – w których proces twardnienia zachodzi w powietrzu, np. wapno, gips
-spoiwa hydrauliczne (spoiwa wodotrwałe) – w których proces twardnienia zachodzi w powietrzu a także w wodzie, np. cement portlandzki, wapno hydrauliczne.
czas wiązania
-początek wiązania: czas od chwili nawilżenia spoiwa i jego wymieszania, w którym zaczyn utrzymuje właściwości plastyczne
-koniec wiązania: czas uzyskania dostatecznie stwardniałego tworzywa. Zależy on od rodzaju spoiwa, ilości wody zarobowej oraz jej temperatury.
wapno palone (niegaszone) – CaO, czyli tlenek wapnia. Otrzymywane przez wypalanie (prażenie) kamienia wapiennego w temperaturze 900 – 1300 °C, w wapienniku
wapno gaszone (lasowane) – Ca(OH)2 – wodorotlenek wapnia. Gaszenie (lasowanie),powyżej 5C to reakcja chemiczna tlenku wapnia z wodą i powstanie wodorotlenku wapnia: CaO + H2O = Ca(OH)2. Proces gaszenia może być przeprowadzony metodą:
-na mokro – dawniej metoda ta była często stosowana bezpośrednio na budowie, w wyniku daje ciasto wapienne i mleko wapienne
-na sucho – przy użyciu minimalnej ilości wody, niezbędnej dla prawidłowej reakcji chemicznej, proces przeprowadzany w warunkach przemysłowych. W wyniku otrzymywane jest wapno hydratyzowane.
Proces gaszenia "na mokro" (dla wcześniej rozkruszonych brył) powinien trwać minimum 2 tygodnie dla wapna służącego przy wykonywaniu prac murarskich i minimum 2 miesiące dla wapna używanego do wykonywania prac tynkarskich
ciasto wapienne – plastyczna masa otrzymywana z wapna gaszonego. Powinna mieć kolor biały z odcieniem szarego, aż do szarego. Jeśli ma kolor brązowy, to znak, że proces gaszenia przebiegał przy użyciu za małej ilości wody. Wapno zostało "spalone" podczas procesu gaszenia i nie nadaje zaprawie lepkości. Przechowywane w dołach pod cienką warstwą piasku, który chroni wapno przed wysychaniem. Wapno gaszone można było przechowywać w ten sposób nawet wiele lat.
wapno hydratyzowane (suchogaszone) – wapno hydratyzowane to suchy proszek, gotowy do użycia przy przygotowywaniu zapraw wapiennych i cementowo-wapiennych. Zaleca się gaszenie wapna hydratyzowanego na 24 godziny przed użyciem do murowania i tynkowania.
mleko wapienne – zawiesina powstała przez rozcieńczenie ciasta wapiennego wodą, łatwo osiada, dlatego jest wytwarzana bezpośrednio przed użyciem. Używana jako dodatek do zapraw wapienno-cementowych, oraz do bielenia (malowania) ścian budynków i pomieszczeń gospodarczych
Zastosowanie Spoiwa budowlane są to materiały wiążące stosowane do przygotowania betonów, zapraw oraz produkcji materiałów ściennych i wykończeniowych. Do najczęściej używanych spoiw budowlanych należą różne odmiany cementu, wapna, gipsu oraz rzadko – glina.
Kruszywo – materiał sypki pochodzenia organicznego lub mineralnego, stosowany głównie do produkcji zapraw budowlanych i betonów oraz do budowy dróg.
Kruszywa naturalne – kruszywa pochodzenia mineralnego, rozdrobnione w wyniku erozji skał lub uzyskiwane przez mechaniczne rozdrobnienie skał litych, występujące w przyrodzie w postaci luźnych okruchów skalnych. Mogą być uszlachetniane w wyniku przesiewania i płukania (usuwanie zanieczyszczeń pylistych – ziaren wielkości do 0,05 mm). Można pozyskać je przez wydobycie z dna rzek, jezior lub kopalni piasku i żwiru, gdzie metodą odkrywkową pozyskuje się potrzebny materiał. Kruszywa naturalne dzielą się na:
żwirowe
łamane - otrzymywane się przez mechaniczne rozdrobnienie skał.
Kruszywa sztuczne:
pochodzenia mineralnego, uzyskane w wyniku termicznej bądź innej modyfikacji odpowiadają kruszywom sztucznym wg PN-86/B-23006;
kruszywa z recyklingu – pochodzenia mineralnego, uzyskiwane w wyniku przeróbki nieorganicznych materiałów, uprzednio stosowanych w budownictwie.
Ze względu na uziarnienie kruszywa dzieli się na:
-drobne – o wymiarach ziaren D mniejszych lub równych 4 mm;
-grube – o wymiarach ziaren D co najmniej 4 mm oraz d co najmniej 2 mm;
-wypełniacze – kruszywo, którego większość przechodzi przez sito 0,063 mm;
-kruszywa naturalne (mieszanka) – pochodzenia lodowcowego lub rzecznego o uziarnieniu 0–8 mm;
-kruszywa o uziarnieniu ciągłym – kruszywa będące mieszanką kruszyw grubych i drobnych w Polsce o -uziarnieniu od 0–63 mm.
Ze względu na rodzaj surowca użytego do produkcji i metodę uzyskiwania kruszywa sztuczne dzieli się na:
-kruszywa z surowców mineralnych poddawanych obróbce termicznej – keramzyt, glinoporyt;
-kruszywa z odpadów przemysłowych poddawanych obróbce termicznej – gralit, łupkoporyt, popiołoporyt, pumeks hutniczy, żużel granulowany;
-kruszywa z odpadów przemysłowych niepoddawane dodatkowej obróbce (elporyt, łupkoporyt ze zwałów, żużel wielkopiecowy, żużel paleniskowy, popiół lotny);
-kruszywa organiczne (z tworzyw sztucznych).
W budownictwie używa się:
-kruszywa ze skał o dużej wytrzymałości (np. granit, bazalt, porfir) do produkcji betonu o znacznej -wytrzymałości na ściskanie i ścieranie oraz do wykonywania podbudów np. pod drogi.
-kruszywa ze skał o niższej wytrzymałości: (np. wapień, dolomit) stosowane do produkcji niektórych wyrobów betonowych (takich, które nie są mocno obciążone) oraz do wyrobu lastriko i tynków szlachetnych.
-Kruszywa specjalne, ze skał o dużej gęstości (powyżej 2600 kg/m3) stosowane do ciężkich betonów osłonowych. Stosowane skały to: baryt, limonit, getyt, hematyt, magnetyt.
Analiza sitowa - metoda badawcza polegająca na rozdziale materiału (gruntu, mieszanki mineralnej) na frakcje zawierające ziarna o różniej wielkości, poprzez przesiewanie przez zestaw sit, w wyniku czego ziarna o odpowiednich średnich pozostają na kolejnych sitach (o coraz mniejszych oczkach). Po zważeniu poszczególnych klas ziarnowych określa się ile procent materiału pozostało na każdym sicie w stosunku do całości materiału.
Beton – sztuczny zlepieniec kamienny, powstały przez związanie kruszyw skalnych za pomocą spoiw lub lepiszcz
Klasyfikacja betonów ze względu na gęstość objętościową:
• betony ciężkie - o  2600 kg/m3,
• beton zwykły - o = 2600 kg/m3  2000 kg/m3 ,
• betony lekkie o = 800 kg/m3  2000 kg/m3
Klasyfikacja ze wg na składniki:
• betony cementowe,
• betony żywiczne,
• betony asfaltowe,
• betony żwirowe,
• betony tłuczniowo-keramzytowe,
• betony łupkoporytowe,
• betony strużkowe, itd.
Mieszanka betonowa: całkowicie wymieszane składniki betonu, które są jeszcze w stanie umożliwiającym zagęszczenie wybraną metodą
Beton stwardniały – beton, który jest w stanie stałym i który osiągną pewien poziom wytrzymałości
Beton wytworzony na budowie – beton wyprodukowany na placu budowy przez wykonawcę na jego własny użytek
Beton towarowy – beton dostarczony jako mieszanka betonowa przez osobę lub jednostkę nie będącą wykonawcą
Beton wysokiej wytrzymałości – beton klasy wytrzymałości na ściskanie wyższej niż C50/60 w przypadkach betonu zwykłego lub betonu ciężkiego i beton klasy wytrzymałości na ściskanie wyższej niż C50/55 w przypadku betonu lekkiego
Zarób mieszanki betonowej: jest to mieszanina otrzymana z jednej porcji składników załadowanych do betoniarki lub jedna porcja mieszanki dostarczona do miejsca wykorzystania.
Całkowita zawartość wody – woda dodana oraz woda już zawarta w kruszywie i znajdująca się na jego powierzchni a także woda w domieszkach i dodatkach zastosowanych w postaci zawiesin jak również woda wynikająca z dodawania lodu lub naparzania
Efektywna zawartość wody – różnica między całkowitą ilością wody w mieszance betonowej a ilością wody zaabsorbowaną przez kruszywo
Współczynnik woda/cement – stosunek efektywnej zawartości masy wody do zawartości masy cementu w mieszance betonowej
Ważniejsze domieszki chemiczne: uplastyczniające, przyspieszające lub opóźniające wiązanie i twardnienie, uszczelniające, napowietrzające, itd. Dozuje się je w ilości 0.2% do 5% masy cementu.
Konsystencja i urabialność: jest to zespół cech określających właściwości mieszanki betonowej, od których zależy podatność do wypełniania formy lub przestrzeni ograniczonej deskowaniem i zdolność zachowania nadanej postaci po zagęszczeniu i rozformowaniu.
Urabialność decyduje o jednorodności tworzywa - o równomiernym przestrzennym rozmieszczeniu wszystkich składników, a w następstwie o jednorodności technicznych cech betonu.
Wytrzymałość na ściskanie - wytrzymałość betonu na ściskanie wyrażana jest wytrzymałością charakterystyczną zdefiniowaną jako wartość, poniżej której może się znaleźć nie więcej niż 5% wyników wszystkich pomiarów wytrzymałości danego betonu.

Wytrzymałość charakterystyczna - powinna być określona na próbkach o kształcie sześcianu o boku a=15cm (fck, cube) albo walca o wymiarach D=15cm i H=30cm (fck, cyl) po 28 dniach twardnienia w temp. 20oC.
Klasa wytrzymałości na ściskanie Minimalna wytrzymałość charakterystyczna oznaczana na próbkach walcowych
fck, cyl w [N/mm2] Minimalna wytrzymałość charakterystyczna oznaczana na próbkach sześciennych
fck, cube w [N/mm2]
C8/10 C12/15 C16/20 C20/25 C25/30 C30/37 C35/45 C40/50 C45/55 C50/60 C55/67 C60/75 C70/85 C80/95 C90/105 C100/115 8 12 16 20 25 30 35 40 45 50 55 60 70 80 90 100 10 15 20 25 30 37 45 50 55 60 67 75 85 95 105 115
Betony BWW, BBWW, BUWW
BWW - to beton o klasie wytrzymałości B60 – B120 (beton wysokiej wytrzymałości)
BBWW - to beton o klasie wytrzymałości B120 – B180 (beton bardzo wysokiej wytrzymałości)
BUWW - to beton o klasie wytrzymałości powyżej B180 (beton ultra wysokiej wytrzymałości)
Betony te stosuje się do budynków wysokich szkieletowych - o oszczędnych przekrojach, do budowli tuneli, platform wiertniczych, nawierzchni drogowych odpornych na ścieranie, mostów
Beton nowej generacji
-beton wysokowytrzymały
-beton ultra-wysokowytrzymały
-beton przeźroczysty
-beton papierowy
-beton z pianki szklanej
-beton samoczyszczący
-beton geopolimerowy
-beton ekspansywny
-beton siarkowy
-beton samozagęszczalny – mieszanka betonowa zdolna do szczelnego wypełnienia deskowania, otulenia zbrojenia i zagęszczenia się pod własnym ciężarem, bez użycia wibratorów
Strunobeton charakteryzuje się tym, iż cięgno sprężające naciągamy w pierwszej kolejności, a dopiero po tym zabiegu betonujemy nasz element
Kablobeton charakteryzuje się tym, iż cięgno sprężające naciągamy dopiero, gdy beton zwiąże i osiągnie odpowiednią wytrzymałość
Cement – to hydrauliczne spoiwo mineralne, otrzymywane z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina) wypalonych na klinkier w piecu cementowym a następnie zmielenie otrzymanego spieku z gipsem, spełniającym rolę regulatora czasu wiązania. Stosowany jest do przygotowywania zapraw cementowych, cementowo-wapiennych i betonów. Wykorzystywany jest do łączenia materiałów budowlanych.
W zależności od składu klinkieru, sposobu produkcji, cementy dzielą się na:
-cement portlandzki,(CEM I)
-cement portlandzki wieloskładnikowy, (CEM II)
-cement hutniczy, (CEM III)
-cement glinowy,
-cement pucolanowy, (CEM IV)
-cement z dodatkiem kamienia wapiennego
-oraz cementy specjalne, np. cement kwasoodporny (otrzymywany z piasku kwarcowego z aktywną domieszką krzemionkową) – obecnie nie stosowany, cement wiertniczy, ekspansywny.
Ze względu na sposób i szybkość wiązania i twardnienia wyróżnia się:
-cement ekspansywny,
-cement szybkotwardniejący,
-cement tamponażowy.
Domieszką nazywa się materiał dodawany podczas wykonywania mieszanki betonowej w ilości nie większej niż 5% masy cementu w betonie.
Domieszki dzielą się na: uplastyczniające, upłynniające, napowietrzające, przyspieszające wiązanie
Dodatki nazywamy materiał stosowany podczas wykonywania mieszanki betonowej w ilości większej niż 5% masy cementu w betonie
Dodatki dzielą się na: popioły lotne , mikrokrzemianki
badanie zgodności badanie wykonywane przez producenta w celu oceny zgodności betonu
ocena zgodności systematyczne badania stopnia, w jakim wyrób spełnia wyspecyfikowane wymagania
Klasy ekspozycji wyrażają agresywność środowiska. Klasy te zostały zestawione w tablicy. Na podstawie określonej klasy ekspozycji należy dobrać minimalną klasę betonu.
Klasy ekspozycji
Oznaczenie klasy Opis środowiska
Brak zagrożenia agresją chemiczną
X0 W przypadku betonów zbrojonych lub zawierających inne elementy metalowe: bardzo suche
Korozja spowodowana karbonatyzacją
XC1 Suche lub stale mokre
XC2 Mokre, sporadycznie suche
XC3 Umiarkowanie wilgotne
XC4 Cyklicznie mokre i suche
Korozja spowodowana chlorkami niepochodzącymi z wody morskiej
XD1 Umiarkowanie wilgotne
XD2 Mokre, sporadycznie suche
XD3 Cyklicznie mokre i suche
Korozja spowodowana chlorkami z wody morskiej
XS1 Narażenie na działanie soli zawartych w powietrzu, ale nie na bezpośredni kontakt z wodą morską
XS2 Stałe zanurzenie
XS3 Strefy wpływów, rozbryzgów i aerozoli
Agresywne oddziaływanie zamrażania/rozmrażania bez środków odladzających albo ze środkami odladzającymi
XF1 Umiarkowanie nasycone wodą bez środków odladzających
XF2 Umiarkowanie nasycone wodą ze środkami odladzającymi
XF3 Silnie nasycone wodą bez środków odladzających
XF4 Silnie nasycone wodą ze środkami odladzającymi lub wodą morską
Agresja chemiczna
XA1 Środ. chemiczne mało agresywne wg. PN- EN 206-1
XA2 Środ. chemiczne średnio agresywne wg. PN- EN 206-1
XA3 Środ. chemiczne silnie agresywne wg. PN- EN 206-1
Projektowanie mieszanki betonowej: Przystępując do projektowania mieszanki betonowej należy określić 3 podstawowe założenia do projektowania:
-klasę wytrzymałości betonu
-klasę ekspozycji
-klasę konsystencji
Projektowanie mieszanki betonowej metodą 3 równań
Zakładamy konsystencję mieszanki betonowej. Dla założonej konsystencji ustalamy
wodożądność kruszywa w oparciu o tablice wodożądności np. wg Bolomeya
Ustalamy wodożądność cementu.
2. Dla założonej klasy ekspozycji sprawdzamy warunek maksymalnego dopuszczalnego
Wskaźnika w/c [tabl.F1 normy PN-EN-206-1].
3. Korzystając z przekształceń 3 równań ustalamy skład mieszanki betonowej
Równanie wytrzymałości: fcm=A1(c/w-0,5) dla c/w2,5 [ MPa] fcm=A2(c/w+0,5) dla c/w> 2,5 [ MPa]
Równanie szczelności: c/pc+p/pp+ż/pż+W=1000 [dm3]
Równanie wodożądności: W=c*wc+P*wp+ż*wż [d,3]
Konsystencja (ciekłość) zaprawy, mieszanki betonowej - obrazuje zdolność do odkształceń (rozpływu) pod wpływem obciążeni METODY: Metoda opadu stożka – metoda badania konsystencji mieszanki betonowej i zapraw. Badanie polega na umieszczeniu mieszanki w formie w kształcie stożka (stożek Abramsa), a następnie zdjęciu tej formy. Różnica wysokości formy i opadłej mieszanki jest miarą konsystencji. Metoda Ve-Be – metoda pomiaru konsystencji mieszanki betonowej polegająca na ustaleniu czasu w sekundach, koniecznego do rozpłynięcia się mieszanki do określonego stopnia w wyniku poddania jej drganiom w aparacie Ve-Be. Metoda przeznaczona do pomiaru konsystencji mieszanek bardziej sztywnych.
Klasy konsystencji: s1 wilgotna; s2 gestoplastyczna; s3 plastyczna; s4 półciekła; s5 ciekła f1 sucha f2 wilgotna f3gestoplastyczna f4plastyczna f5polciekla f6 ciekla
Skurcz betonu – zmiana objętości betonu, niezależna od naprężeń, zachodzi w suchym środowisku.
Pełzanie betonu polega na przyroście odkształceń w wyniku stałego (w czasie) naprężenia. Pełzanie jest zależne od: klasy betonu, wieku betonu w chwili obciążenia, wilgotności środowiska, miarodajnego wymiaru elementu.
zaczyn budowlany, mieszanina spoiwa bud. i wody; cementowy, gipsowy, cementowo-wapienny, gipsowo-wapienny lub z żywicą syntet. jako spoiwem; używany do wytwarzania zapraw budowlanych.
Zaprawa – mieszanina wody i spoiwa z drobnym kruszywem lub innym wypełnieniem mająca na celu wiązanie, czyli przejście ze stanu płynnego, plastycznego w stały
-łączenia elementów np. cegieł w murze, elementów licujących ścianę z murem itp. w jedną całość,
-wypełnienia spoin, a przez to równomierne przenoszenie obciążeń i uszczelnienie elementów budowli,
-ochrona elementów obiektów przed wpływami atmosferycznymi i nadanie im estetycznego wyglądu (np. tynki ścian, stropów),
-produkcja wyrobów i elementów budowlanych (np. pustaków ściennych, stropowych, bloczków itp.).
-zaprawy gipsowe - z zaczynu gipsowego z dodatkiem piasku - zastosowanie najczęściej do wewnętrznych wypraw tynkarskich,
-magnezjowe - obecnie nie stosowane.
C20/25 – minimalna wytrzymałość charakterystyczna na próbkach walcowanych 20 MPa i minimalna wytrzymałość charakterystyczna na probkach sześciennych 25 MPa